Kim Smits: biomarkers in urine verbeteren de diagnose van nierkanker
Kan urine worden gebruikt om niercelcarcinoom op te sporen? De huidige aanpak bij kleine niermassa's is in de meeste gevallen een preventieve gedeeltelijke of volledige verwijdering van de nier, waarbij niet altijd duidelijk is of de massa goed- of kwaadaardig is. Moleculair epidemioloog Kim Smits werkt op de afdeling Pathologie van het MUMC+ met steun van het Kankeronderzoekfonds Limburg aan een niet-invasieve biomarkertest die goedaardige niermassa's kan onderscheiden van nierkanker.
Biomarkers zijn volgens Kim een boeiend onderzoeksgebied: "We kunnen ze gebruiken om aandoeningen te diagnosticeren of te voorkomen en de impact van het onderzoek is tastbaar voor patiënten." Na een periode te hebben gewerkt aan predictieve biomarkers voor antidepressiva, richt Kim haar werk nu op het identificeren van niercelcarcinoom. Dergelijke biomarkers zouden clinici kunnen helpen bij het bepalen van het beleid na de detectie van een kleine niermassa op een scan.
Toevallige ontdekkingen
Het gebruik van beeldvormingstechnieken heeft geleid tot een snelle toename van toevallige ontdekkingen van kleine niermassa's. In de meeste gevallen leidt dit tot een volledige of gedeeltelijke verwijdering van de nier. Kim: "Het kan moeilijk zijn om een goedaardige of kwaadaardige kleine niermassa te onderscheiden op een scan. Er wordt niet altijd een biopsie uitgevoerd vanwege de invasieve aard ervan bovendien zijn ze niet altijd representatief voor de hele massa."
Bewaar de scalpel nog even
Volgens Kim blijkt uit onderzoek dat ongeveer 25% van de verwijderde kleine niermassa's goedaardig is1. "Dat betekent dat de patiënt een onnodige operatie heeft ondergaan. Ons doel is om een urinetest te ontwikkelen die artsen kunnen gebruiken om een kankergezwel uit te sluiten en een operatie te voorkomen." Kim stelde een panel samen van 5 methyleringsmarkers; kleine chemische veranderingen in het complex rond het DNA die genen kunnen uitschakelen die normaal kanker helpen voorkomen.
Negatief voorspellende waarde
"We zijn goed op weg om niercelcarcinoom uit te sluiten met het panel, maar we zijn er nog niet helemaal. We moeten koste wat het kost valse negatieven voorkomen die de patiënt terug naar huis sturen.
De prognose van niercelkanker hangt samen met het stadium en de grootte van de tumor, en de snelheid waarmee de tumor groeit is onvoorspelbaar, dus onmiddellijke behandeling is nodig."
Het plezier van onderzoek
Kim bevindt zich nog in het beginstadium van haar onderzoek, maar haar enthousiasme is al ver gevorderd. "Er zijn niet zo veel MUMC+ onderzoekers die werken aan niercelcarcinoom, maar een deel van degenen die dat wel doen komt één keer per maand samen in het MUMC+ om hun voortgang te bespreken. Het voelt als een club waar we elkaar kunnen steunen."
1 Ambani SN, Wolf JS, Jr. Renal mass biopsy for the small renal mass. Urol Oncol 2018;36(1):4-7.
Lees ook
-
Het 50-jarig bestaan van de opleiding Geneeskunde was voor decaan Annemie Schols de aanleiding om de fotoportretten van oud-decanen en haarzelf in de Co Greep zaal (UNS 60) een nieuwe setting en modernere uitstraling te geven.
-
Twee wetenschappers van Universiteit Maastricht (UM) krijgen een Vidi-beurs van €850.000,- voor hun onderzoeksprojecten. Dat heeft subsidieverstrekker NWO donderdag bekendgemaakt.
-
Op 15 oktober ontving professor Piet van den Brandt de MUMC+-penning, als blijk van waardering voor zijn verdiensten gedurende bijna 40 jaar.