Wat is nieuws?
Er is een aantal criteria waaraan een feit moet voldoen wil het voldoende nieuwswaarde hebben voor de media om op te pikken.
- Nieuws is actueel. Een publicatie van een maand oud is doorgaans geen nieuws meer, tenzij er goede redenen zijn om pas een maand na publicatie de pers te zoeken en het onderwerp voldoet aan criterium 2:
- Het is belangrijk voor een grote groep mensen. Nieuws over hart- en vaatziekten wordt sneller opgepikt door de media dan nieuws over een aandoening die veel zeldzamer is. De kans dat de doelgroep zich namelijk kan identificeren met het nieuws is bij hart- en vaatziekten groot (iedereen kent wel iemand, of is zelf hartpatiënt).
- Tegelijkertijd kan een zeldzaamheid ook nieuws zijn. Dat wat afwijkt is nieuws; Hond bijt man is geen nieuws, man bijt hond wel, bij wijze van spreken.
- Tenzij het natuurlijk om president Obama gaat, die door zijn hond is gebeten. Beroemde mensen zijn de hoge bomen die de wind vangen, ook in de media. Dus als Obama komt spreken op uw wetenschappelijke congres in Maastricht, heeft u nieuws.
- Dat nieuws wordt nog groter als Obama uiteindelijk toch besluit niet te komen, omdat hij ruzie heeft gekregen met de burgemeester van Maastricht. Conflicten zijn nieuws.
- Waarbij de regionale media zo’n conflict nog iets meer zullen coveren dan de landelijke of internationale: dat wat nabij is, is nieuwswaardiger dan wat ver weg gebeurt. Dat verklaart ook waarom de regionale media doorgaans het meest genegen zijn om persberichten van de Universiteit Maastricht op te pikken.
- Emotie en human interest hebben ook nieuwswaarde. Een corona bij een promotie met alleen maar familieleden van de promovendus kan nieuwswaardig zijn. Ook als het onderzoek zelf onbegrijpelijk is voor een breed publiek.
Bij punt 1 komt nog een versterkend effect om de hoek kijken. Als er vandaag een hoogleraar in Tilburg fraudeert met onderzoeksdata, zijn media extra geïnteresseerd als er morgen één in Maastricht blijkt te zijn ontmaskerd.
Kanttekening bij alle zeven punten: nieuws is subjectief.
Er is geen objectieve meetlat, die garandeert dat als uw feit zoveel punten scoort, het gegarandeerd op de voorpagina van de Volkskrant komt. Alles hangt af van de redacteur die uw feit beoordeelt (aan de hand van een persbericht, of via bijvoorbeeld persoonlijk contact), en aan het overige nieuwsaanbod van dat moment.
Het enige wat u dus kunt doen, is uw boodschap zo goed mogelijk omschrijven, het via de juiste kanalen naar de media sturen die er naar verwachting interesse in hebben en eventueel investeren in een media-netwerk. De persvoorlichters van de Universiteit Maastricht kunnen u hierbij helpen.
Wat te doen bij mogelijk nieuws?
Als u denkt nieuws te melden te hebben, of u wilt om een andere reden contact met de media, kunt u het beste zo snel mogelijk contact opnemen met de persvoorlichters van de Universiteit Maastricht.
Zij kunnen beoordelen of het inderdaad nieuwswaardig is wat u te melden heeft, en vooral ook op welke manier u de media het beste kunt benaderen. In sommige gevallen is een persbericht het beste middel, soms is een telefonische uitnodiging voor een paar journalisten naar uw lab een goed idee. In andere gevallen kunt u proberen een exclusief interview aan NRC Handelsblad te slijten, of misschien kunt u juist het beste twitteren over uw ‘nieuwsfeit’.
Ook een opiniestuk van uw hand kan de boodschap goed voor het licht brengen en zelfs andere media triggeren u te bellen. Opiniestukken zijn met name geschikt om uw mening te geven over een onderwerp dat al actueel is in de media op dat moment.
Geen nieuws…
Het kan ook zijn dat de persvoorlichters oordelen, op basis van hun ervaring en fingerspitzengefühl (want objectieve parameters zijn er dus niet) dat uw feit geen nieuwsfeit is. Dat is voor uzelf lastiger te beoordelen dan voor een buitenstaander (zoals een persvoorlichter); u kunt vertrouwen op hun expertise. Volgende keer beter. Het argument: nooit geschoten is altijd mis, gaat in de wereld van de persvoorlichting niet op. Daar geldt eerder: altijd geschoten roeit de konijnenpopulatie snel uit (oftewel: als de UM tientallen persberichten per week uitstuurt naar grote groepen media, wordt op den duur geen enkel UM-persbericht meer gelezen door journalisten, omdat ze denken: daar heb je de UM weer met hun persberichten).
Symposia en (wetenschappelijke) congressen zijn ‘an sich’, geen nieuws. Tenzij er iets nieuws wordt gepresenteerd (zie: Wat is nieuws). Ook onderzoek dat van start gaat is vaak geen nieuws, journalisten zijn vooral geïnteresseerd in de resultaten. Tenzij de onderzoeksmethodiek of het onderwerp nieuwswaardig is (denk bijvoorbeeld aan de kweekhamburger).