Bestandsuitwisseling met buitenlandse zusterorganisaties: levensbewijs vervalt

De Sociale Verzekeringsbank (SVB) streeft ernaar dat op termijn een groot deel van de in het buitenland woonachtige AOW/Anw-gerechtigden niet meer jaarlijks een levensbewijs hoeven in te dienen. De SVB zet hiertoe een bestandsuitwisseling op met buitenlandse zusterorganisaties. In gevallen waarin deze uitwisselingen stabiel genoeg en gerealiseerd zijn hoeft de klant noch op papier, noch via de app, het in leven zijn aan te tonen. Daardoor vervalt de verplichting tot het indienen van het levensbewijs voor de personen woonachtig in deze betreffende landen. Uitwisseling van gegevens met bv. Duitsland vindt reeds plaats en voor verdere uitwerking wordt het accent gelegd op landen waar veel AOW/Anw-gerechtigden wonen, zoals België en Spanje.

Andere klanten kunnen hun levensbewijs via papier of via app doorgeven

Dit is iets waar ITEM zich in het verleden voor heeft ingezet. De SVB verwacht dit voor 70% van de in het buitenland wonende AOW/Anw-gerechtigden te kunnen realiseren. Voor de overige klanten continueert de SVB het periodieke papieren levensbewijs, met op termijn de mogelijkheid om de app te gebruiken in plaats van het papieren bewijs. Dit laatste geldt overigens wereldwijd. Het is toe te juichen dat met landen waarmee vanuit Nederland veel werknemersverkeer plaatsvindt, sterk wordt ingezet op ontwikkeling van gegevensuitwisseling. Overigens blijft de mogelijkheid voor gepensioneerden bestaan om een papieren formulier te gebruiken. Bovendien geldt voor klanten die geen gebruik kunnen of willen maken van de app dat zij het papieren levensbewijs kunnen blijven gebruiken.

Register Niet-Ingezetenen automatisch gekoppeld aan zusterorganisaties

Ten aanzien van het Register Niet-Ingezetenen (RNI) antwoordt de Minister dat het in leven zijn aan de hand van het geverifieerde ontvangen levensbewijs en (sinds kort) de bestandsvergelijking met de zusterorganisaties ook geautomatiseerd gemeld wordt aan het RNI. Het RNI maakt onderdeel uit van de Basisregistratie Personen (BRP) en registreert personen die niet in Nederland woonachtig zijn maar een band met Nederland hebben; ze ontvangen bijvoorbeeld een Nederlands wettelijk pensioen.

Pensioenfondsen behoren tot de groep derden die systematische verstrekkingen uit de BRP, inclusief RNI, kunnen krijgen. Overigens worden alle overlijdensmeldingen die de SVB ontvangt, bijvoorbeeld door middel van het levensbewijs dan wel de bestandsvergelijking, reeds doorgegeven aan het RNI. Zoals door ITEM betoogt, hoeven de pensioenfondsen dan niet nogmaals om een levensbewijs te vragen en de in het buitenland wonende gerechtigde – welke naast zijn aanvullend pensioen tevens een AOW of Anw ontvangt - hoeft slechts eenmaal een levensbewijs in te dienen. Dit betekent een administratieve verlichting voor deze niet-ingezetene pensioengerechtigde.

Belemmering op weg naar een Europese interne markt weggenomen

De antwoorden van de Minister, in reactie op de Kamervragen, getuigen van constructieve oplossingsrichtingen gericht op grensoverschrijdende knelpunten. De huidige aanpak zet zoden aan de dijk op weg naar het onbelemmerd genieten van grensoverschrijdende pensioenbetalingen. Het is nu zaak de pensioensector de tijd te gunnen deze oplossingsrichtingen verder in te voeren en te verfijnen zodat de praktijk van het leveren van bewijs van in leven zijn, meer in lijn komt met de gedachte van de Europese interne markt en dus dit soort belemmeringen weg te nemen.

Auteur: Sander Kramer, onderzoeker en PhD kandidaat bij Institute for Transnational and Euregional cross border cooperation and Mobility / ITEM