Westerse consumenten betalen meer voor duurzame palmolie, vaak met het idee hiermee direct bij te dragen aan een betere levenssituatie van de boer. Dit blijkt in de praktijk niet zo te zijn. Bovendien kunnen er vraagtekens worden gezet bij de toepasbaarheid van Westerse duurzaamheidsstandaarden in Indonesië. Hidayat deed uitgebreid veldonderzoek naar de leef- en werkomstandigheden van gecertificeerde en niet-gecertificeerde palmolieboeren. De financiële voordelen van certificatie bleken miniem en erg onzeker. De aansluiting van Westerse standaarden bij de levens van kleine boeren is een ander schrijnend probleem, zo vertelt Hidayat: "Op de gecertificeerde plantages moeten boeren bijvoorbeeld veiligheidsbrillen dragen, maar omdat het klimaat zo vochtig is beslaan deze brillen voortdurend." Bovendien ontbreekt het boeren vaak aan kennis en mogelijkheden om standaarden op te volgen.

Tussenpersonen

Om te voldoen aan de certificering van de Roundtable on Sustainable Palm Oil (RSPO) moeten boeren zich organiseren rondom een molenaar, die vaak ver weg zit. Dat probleem is uitermate essentieel, want palmolie is een zeer bederfelijk goed. Snelle handel is daarom van levensbelang en veel Indonesische boeren verhandelen hun waar dan ook via tussenpersonen. Door certificering vervalt de rol van deze tussenpersonen. Hidayat: "Men vergeet dat de sociale banden in Indonesië heel nauw zijn. Indonesische boeren hebben al jaren contact met hun tussenpersoon en krijgen ook leningen van deze persoon, bijvoorbeeld om de school van hun kinderen mee te betalen. Ze krijgen van de tussenpersoon ook direct uitbetaald, terwijl ze daar anders op moeten wachten." Een en ander zorgt ervoor dat overstappen op duurzame palmolieproductie voor kleine boeren lang niet altijd aantrekkelijk is.

Voordelen

Toch zitten er ook goede kanten aan de certificering. Gecertificeerde boeren zijn beter georganiseerd en hebben een betere gezondheid. Het gebruik van pesticiden wordt beperkt en de klimaatbelasting van de plantages is lager. Vaak wordt er onderwijs geregeld en over het algemeen is er betere infrastructuur. Gecertificeerde boeren zijn er zelf van overtuigd dat ze het beter hebben. Het probleem ligt volgens Hidayat dan ook vooral in het overtuigen en informeren van de boeren. Haar advies: "Betrek de Indonesische regering en kleine boeren eerder in het proces en creëer samen met hen de standaarden. Onderschat de voordelen niet, maar besef dat wat je extra betaalt als consument niet direct iets verandert aan de leefomstandigheden van de boer.”

Nia Kurniawati Hidayat (Sukabumi, 1988) promoveert op donderdag 28 september aan de UM. Hidayat voltooide haar master agrarische economie in Indonesië en is sinds 2013 verbonden aan het International Centre for Integrated assessment and Sustainable development (ICIS) van de Universiteit Maastricht. De promotie van Hidayat maakt deel uit van een drietal promoties die deze week plaatsvinden binnen het SPIN project, een samenwerkingsproject van de Universiteit van Lampung (Indonesië) en de Universiteit Maastricht waarin onderzoek wordt gedaan naar de effecten van internationale duurzaamheidsstandaarden.