Stille spiegels om ons universum te ontdekken

Dr. Jessica Steinlechner van het ‘Department of Gravitational Waves and Fundamental Physics’ (GWFP) heeft een VIDI-subsidie ontvangen, waarmee ze spiegelcoatings gaat ontwikkelen voor zwaartekrachtgolfdetectoren.

Zwaartekrachtgolf-detectoren lijken op telescopen, maar worden gebruikt om donkere objecten zoals zwarte gaten te bekijken in plaats van bijvoorbeeld sterren. Warmte trillingen van de detectorspiegels verbergen de signalen die we willen zien. Steinlechner gaat nieuwe coatings ontwikkelen om deze trillingen te verminderen, zodat we spannende nieuwe ontdekkingen kunnen doen.

Waarom hebben we stille spiegels nodig?

Coating for gravitational wave detector mirrors

Een gecoate spiegel in de huidige generatie zwaartekrachtgolfdetectoren

Credit: MIT

Dus waarom hebben we stillere spiegels nodig? Steinlechner legt uit: “Zwaartekrachtgolven worden gemeten door de afstand tussen spiegels te observeren met behulp van laserstralen. De veranderingen in afstand die we willen meten zijn zo ongelofelijk klein, dat thermische trillingen van de atomen en moleculen op de spiegeloppervlakken, voornamelijk veroorzaakt door de coatings die de spiegel reflecterend maken, de effecten verbergen.

Om in de toekomst meer zwaartekrachtsgolven te zien, moeten we deze trillingen verminderen - dit is wat we met 'stille spiegels' bedoelen.

Dr. Jessica Steinlechner

Dr. Jessica Steinlechner

Een uitdagende taak

Het verminderen van de thermische trillingen is geen gemakkelijke opdracht. Een manier om deze trillingen te verminderen, is het koelen van de spiegels. Steinlechner: “Dit staat gepland voor de Einstein Telescoop, maar lost het probleem maar gedeeltelijk op. We hebben nog steeds betere coatings nodig.” Deze coatings zijn complexe structuren van vele lagen van verschillende materialen, die bepaalde eigenschappen moeten hebben. "Ze moeten weinig thermische ruis hebben om de spiegels 'stil' te maken en ook een lage optische absorptie - omdat absorptie van de laserstraal de koude spiegel opwarmt."

Steinlechner gaat verder: "Het is een grote uitdingen om geschikte coatings te ontwikkelen, die voldoen aan de eisen op het gebied van thermische ruis en optische absorptie. En die ook nog eens in grote maten tot ongeveer 0,5 meter kunnen worden geproduceerd, wat nodig is voor toekomstige generatie zwaartekrachtgolfdetectoren.

De subsidie wordt gebruikt om het project van Steinlechner te financieren waarin ze een nieuw soort coating gaat ontwikkelen. Steinlechners ogen lichten op: “Ik ga amorfe en kristallijne coatings combineren tot een nieuw concept met als doel te voldoen aan alle eisen om toekomstige zwaartekrachtgolfdetectoren (zoals de Einstein Telescope) tot een succes te maken. Een spannend onderdeel van het project is het testen van de nieuwe coating in ETpathfinder.”

Ik kijk ernaar uit om in Maastricht een onderzoeksgroep op te bouwen voor coatings in zwaartekrachtgolfdetectoren.  

Dr. Jessica Steinlechner

Lees ook