Kosten overgewicht en obesitas ruim €79 miljard per jaar

De totale kosten van overgewicht en obesitas bij volwassenen in Nederland zijn bijna €11.500 per volwassene met overgewicht/obesitas per jaar. Dit leidt tot een totale kostenpost voor Nederland van ruim €79 miljard per jaar. Dit is de uitkomst van de in januari 2022 gepubliceerde Nederlandse studie Burden of disease study of overweight and obesity; the societal impact in terms of cost-of-illness and health-related quality of life.

De studie biedt inzicht in de impact die overgewicht en obesitas heeft op de kwaliteit van leven, de gezondheidszorgkosten, als ook op de maatschappelijke kosten.

Deze eerste niet geschatte, maar berekende impact op basis van ‘real life’ verzamelde data toont aan dat de grootste kostenpost een verminderde productiviteit in het arbeidsproces is. Volwassenen met overgewicht en obesitas zijn onder andere vaker en langer ziek dan volwassenen met een gezond lichaamsgewicht.  Tevens toont de studie aan dat de ziekte obesitas een grotere negatieve impact op de totale kosten en kwaliteit van leven heeft dan de aandoening overgewicht. We spreken over de ziekte obesitas aangezien de Wereldgezondheidsorganisatie, de Gezondheidsraad en sinds 2021 ook de Europese Commissie, obesitas formeel erkend hebben als ziekte. “

De resultaten onderstrepen de noodzaak en urgentie om zo snel mogelijk middelen in te zetten voor zowel collectieve preventie (voorkomen dat overgewicht ontstaat) als voor individuele preventie (behandeling van overgewicht en obesitas). Bij individuele preventie ligt de focus op het terugdringen van obesitas naar overgewicht en het voorkomen dat overgewicht zich doorontwikkelt tot obesitas.

Acties als het verlagen van de BTW naar 0% op groente en fruit en het invoeren van een suikerbelasting zijn al een paar goede stappen van bovengenoemde collectieve preventie, zoals benoemd in het Coalitieakkoord 'Omzien naar elkaar, vooruitkijken naar de toekomst' 2021-2025. Om terug de cijfers van overgewicht en obesitas terug te dringen zullen echter meer overheidsmaatregelen nodig zijn.

En tegelijkertijd is er Individuele preventie nodig. Dit betreft daadwerkelijke behandeling van personen met (ernstig) overgewicht die ook een vergrote buikomvang hebben en/of een andere aandoening zoals diabetes, hart- en vaataandoeningen, astma etc. De professionals werkzaam in de gezondheidszorg, maar ook in het sociale domein (schuldhulpverlening, aanpak eenzaamheid, laaggeletterdheid etc.) zullen hierin moeten samenwerken om het complexe probleem van de aandoening overgewicht en obesitas het hoofd te kunnen bieden. Daarnaast zullen de huidige in Nederland  beschikbare behandelingen voor obesitas zoals gecombineerde leefstijl interventies, gewichtverlagende medicijnen en maagoperaties tijdiger, gerichter en effectiever ingezet moeten worden.

De studie werd uitgevoerd door Universiteit Maastricht en het PON (Partnerschap Overgewicht Nederland). Het PON is de koepelorganisatie van 17 medische en paramedische beroepsverenigingen en diverse gezondheidszorgorganisaties die gezamenlijk over obesitasbeleid in Nederland  adviseren. Het PON richt zich op zowel preventie als behandeling van overgewicht en obesitas. In opdracht van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport ontwikkelt het PON momenteel een landelijk netwerkaanpak om (ernstig) overgewicht effectiever aan te pakken. Het PON heeft als doel om de behandeling van overgewicht en obesitas te optimaliseren, zodat de gezondheid, kwaliteit van leven en de maatschappelijke participatie van personen met overgewicht en obesitas verbeteren.

Burden of disease study of overweight and obesity; the societal impact in terms of cost-of-illness and health-related quality of life. 

In: BMC Public Health

Door: Julie Hecker, Karen Freijer, Mickaël Hiligsmann and Silvia Evers 

Lees ook

  • In de komende maanden deelt de Faculty of Health, Medicine and Life Sciences op Instagram tips over hoe je gezonder kan leven. Niet zomaar een verzameling van tips, wel gebaseerd op lopende onderzoeken binnen onze faculteit. Initiatiefnemers van dit idee zijn Lieve Vonken en Gido Metz, promovendi...

  • Berta Cillero Pastor is universitair hoofddocent en groepsleider bij het MERLN Institute for Technology-Inspired Regenerative Medicine. Haar onderzoek richt zich op massaspectrometrie (imaging) om inzicht te krijgen in moleculen in cellen en weefsels voor biomedisch onderzoek.

  • Wetenschappers van het MERLN-instituut van Universiteit Maastricht en van het Maastricht UMC+ zijn erin geslaagd om een embryostructuur van een menselijke eeneiige tweeling te kweken uit louter stamcellen, zonder een eicel of spermacel te gebruiken. Dankzij deze kweek zien wetenschappers nu voor het...